Γλώσσες
Περσικά
Η ΠΕΡΣΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Η Περσική γλώσσα είναι ινδοευρωπαϊκή γλώσσα που ανήκει στον Ινδοϊρανικό κλάδο των σάτεμ γλωσσών και ομιλείται στο Ιράν
το Αφγανιστάν
το Τατζικιστάν
το Ουζμπεκιστάν
το Μπαχρέιν
το Ιράκ
το Αζερμπαϊτζάν
την Αρμενία
την Γεωργία
τη νότιο Ρωσία
Προήλθε από την αρχαία περσική γλώσσα. Είναι γνωστή ως فارسی (Fārsi), τοπική ονομασία στο Ιράν, το Αφγανιστάν και το Τατζικιστάν, Τατζικική, τοπική ονομασία στην κεντρική Ασία. Νταρί, ονομασία που αποδίδεται στην περσική ποίηση και την γλώσσα της αυλής, όπως και σε περσικές διαλέκτους που ομιλούνται στο Τατζικιστάν και το Αφγανιστάν.
Κυριάρχησε ως γλώσσα πολιτισμού και εκπαίδευσης σε αρκετές ισλαμικές αυλές στην υποήπειρο κατά τη διάρκεια του μεσαίωνα και έγινε η "επίσημη γλώσσα" υπό τη διακυβέρνηση των Μουγκάλ αυτοκρατόρων. Το 1832 η βρετανική αποικιοκρατική δύναμη άρχισε να χρησιμοποιεί την Αγγλική αντί της παραδοσιακής Περσικής. Έγινε αίτηση στην ΟΥΝΕΣΚΟ να επιλέξει την Περσική ως μία από τις γλώσσες της το 2006. Επί του παρόντος στα ΜΜΕ που διαθέτουν υπηρεσίες στην Περσική γλώσσα (π.χ. VOA, BBC, DW, RFE/RL, κ.λπ.)
Στην Τεχεράνη η Ακαδημία της Περσικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας είναι ένα κέντρο που αξιολογεί τις νέες λέξεις και διαμορφώνει τις περσικές αντίστοιχες. Στο Αφγανιστάν, η Ακαδημία Επιστημών του Αφγανιστάν διαμορφώνει και αξιολογεί αναλόγως για την Περσική γλώσσα στο Αφγανιστάν.
Ο όρος Περσικά, είναι ο ευρύτερα χρησιμοποιούμενος και προέρχεται από τον Λατινικό *Persianus < Λατινικά Persia < Ελλ. Πέρσης, ελληνοποιημένη λέξη της περσικής Parsa.
Ο όρος Φαρσί είναι αραβοποιημένη μορφή του Παρσί, εξαιτίας της έλλειψης του φωνήματος /p/ στην πρότυπη αραβική. Οι γηγενείς ομιλητές την αποκαλούν τυπικά Φαρσί. Ωστόσο, η γλώσσα είναι ιστορικά γνωστή ως Περσική. Μετά την Ιρανική Επανάσταση του 1979 πολλοί Ιρανοί μεταναστεύοντας στη Δύση συνέχισαν να χρησιμοποιούν τον όρο Φαρσί για τη γλώσσα τους σε σημείο που ο όρος έγινε κοινός τόπος σε αγγλόφωνες χώρες. Η Ακαδημία της Περσικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας ανήγγειλε επισήμως ότι ο όρος "Περσική" είναι ο πλέον κατάλληλος, καθώς έχει την μεγαλύτερη παράδοση στις δυτικές γλώσσες ως ένδειξη πολιτισμικής και εθνικής συνέχειας. Από την άλλη, απαντάται συχνά στην γλωσσολογία ο όρος "Φαρσί".
ΠΕΡΣΙΚΑ - ΑΡΑΒΙΚΑ
Καθώς φθόγγοι που δεν υφίστανται στην Αραβική λόγω διαφορετικών γλωσσικών οικογενειών, στην περσική εκδοχή του έχουν προστεθεί τέσσερα γράμματα. Ορισμένοι αποκαλούν το τροποποιημένο αλφάβητο Περσοαραβικό.
Τα τέσσερα επιπρόσθετα γράμματα είναι:
φθόγγος |
σχήμα |
Unicode ονομασία |
[p] |
پ |
Πεχ (Peh) |
[tʃ] (ch) |
چ |
Τσεχ (Tcheh) |
[ʒ] (zh) |
ژ |
Ζεχ (Zheh) |
[g] |
گ |
Γκαφ (Gaf) |
Πολλές περσικές λέξεις με αραβική ρίζα προφέρονται διαφορετικά από την αρχική αραβική λέξη.
Το Άλεφ με κάτω χάμζα ( إ ) αλλάζει πάντα σε άλεφ ( ا ). Το τεχ μαρμπούτα ( ة ) συνήθως, αλλά όχι πάντα, αλλάζει σε τεχ ( ت ) ή χεχ ( ه ), ενώ λέξεις που χρησιμοποιούν διαφορετικά χάμζα συλλαβίζονται με ένα άλλο είδος χάμζα (έτσι το مسؤول γίνεται مسئول).
Τα διαφορετικά ως προς το σχήμα γράμματα είναι:
φθόγγος |
αρχικό αραβικό γράμμα |
τροποποιημένο περσικό γράμμα |
ονομασία |
[k] |
ك |
ک |
Καφ (Kaf) |
[j] (y) και [iː], ή σπάνια [ɑː] |
ي or ى |
ی |
Γιέχ (Yeh) |
Τα διακριτικά σημεία που χρησιμοποιούνται στην αραβική γραφή, χαρακάτ, χρησιμοποιούνται και στην Περσική, αν και ορισμένα από αυτά έχουν διαφορετική προφορά. Για παράδειγμα το αραβικό Ντάμμα προφέρεται /u/, ενώ το περσικό προφέρεται /o/. Η περσική εκδοχή, επίσης, προσθέτει ένα ψευδοδιάστημα στην αραβική γραφή λειτουργεί ως διάστημα που ξεχωρίζει δύο συνδεόμενα γράμματα.